Door Iris van Erve
Afgelopen weekend heb ik eens flink huisgehouden in mijn dvd-collectie. Eigenlijk heb ik op een paar verzamelbanden en wat Nederlandse films die ik gebruik als lesmateriaal na, alles weggegeven. Een dergelijke opruiming is voor mijn boekenkast onbestaanbaar. Er zijn verschillende redenen waarom mij dit bij dvd’s makkelijker afgaat dan bij boeken. Zo heb ik niet het idee dat ik een dvd hoef te bewaren voor mijn kinderen. Ze zullen geen dvd-speler meer hebben en die klassiekers op een andere manier bekijken. Ik heb geen gesigneerde dvd’s en de collectie stamt van sinds de uitvinding van de dvd. Er zitten geen eeuwenoude vies ruikende exemplaren bij.
Bij de IVN krijgen we met enige regelmaat de inhoud van iemands boekenkast aangeboden. Bedoeling is dan deze taalkundereeksen, Nederlandse literatuur, biografieën, etc. ten goede te laten komen aan afdelingen neerlandistiek in de wereld. Ik span mij dan tot het uiterste in om dit te laten lukken, puur omdat ik het zo herkenbaar vind: niet wegdoen, doorgeven, het moet bewaard blijven.
In deze VakTaal raken verschillende bijdragen hieraan, waarbij een extra vraag gesteld kan worden: wat willen we bewaren en wat willen we ontsluiten? In het artikel van Frijns ontlokt een oud lessenaartje dat niet in gebruik is, een authentiek gesprek. Uit haar onderzoek blijkt dat kinderen het meest van alles leren van deze authentieke gesprekken. Dagnino laat zien hoe rap de literatuur van een politiek gevangene van de wereld verdwijnt als deze niet meer ontsloten (vertaald) wordt.
Vandommele werkt in de ‘bibliotheek van de koning’. In zijn artikel legt hij uit dat hier niet de boekenkasten van Willem-Alexander staan maar dat zijn werk als conservator bij de KB vooral gaat om bewaren én toegankelijk maken van boeken, handschriften, enzovoort. Hier wordt veel tijd en geld aan besteed, ook al worden bepaalde stukken nooit meer bekeken.
Dat tijd en geld besteden aan eventueel niet of weinig gelezen zaken niet vanzelfsprekend is, en nooit is geweest, bewijst Laurens Ham door in zijn artikel verschillende auteursprotesten te analyseren. ‘Geld is tijd’ van Bloem wordt tegenover de uitspraak van Bomans gezet: met weinig lezers verdien je geen overheidssubsidie. De betekenis van wat je doet, doet er niet toe. Vanuit Sander Bax’ perspectief zou dit fake news genoemd kunnen worden. Hij maakt duidelijk dat elke leerling zoveel leert van literatuuronderwijs dat hij/zij hier het hele verdere leven van profiteert. Hierin zijn alle titels van grote waarde, onleesbaar of niet, museumstuk of niet. Interessant is hierbij ook te kijken naar het onderzoek van Willems. Hij schrijft over hoe en vooral waarom overheidssubsidie een filmlandschap de Vlaamse identiteit geeft. Cultuur speelt hier net zo’n grote rol als de bioscoopbezoekers zelf.
Aan leden met een abonnement op VakTaal wordt per post een papieren exemplaar toegezonden. Als u lid bent van de IVN, kunt u ook een digitaal exemplaar bekijken via https://www.ivn.nu/publicaties/vaktaal (vergeet niet om eerst in te loggen).