Op 24 september 2022 overleed onze lieve collega Esther Ham na een langdurige strijd met kanker. Wij, haar collega's in de VS en Canada, waren door dit bericht overrompeld en diep geschokt.
Op onze jaarlijkse docentendag op 21 oktober hebben wij aan het begin van het programma bij haar overlijden stilgestaan en herinneringen gedeeld aan de dierbare persoon die ze was en aan haar fenomenale inzet voor de Neerlandistiek in de VS en wereldwijd. Zij heeft een enorm gat achtergelaten in het vak en in de organisaties die zich daarmee bezighouden. Esther heeft in veel daarvan een belangrijke rol gespeeld. Ook hebben we in stilte gedacht aan Esthers man Peter en aan haar collega's aan Indiana University met wie zij lange tijd nauw samengewerkt heeft.
Esther was, zoals één van de collega's haar beschreef, een heel fijn persoon - recht door zee, lekker nuchter Nederlands - karakteristieken die je, als je maar lang genoeg in Amerika woont, steeds meer gaat waarderen. Ze was de drijfkracht van het programma Nederlands aan Indiana University, waar zij, in de toekomst kijkend, het voortouw nam in de opzet en implementatie van online cursussen. Haar expertise deelde ze met een ieder die er maar gebruik van wilde maken. Ze heeft op die manier dus de mogelijkheid gecreëerd om ook aan universiteiten zonder een afdeling Nederlands de taal te studeren. Maar ook haar cursussen op de campus van Indiana University trokken veel studenten, zo veel zelfs dat Esther al gauw de hulp van nieuwe docenten nodig had, temeer daar zij midden in haar loopbaan ook hoofd van het Institute for European Studies aldaar werd. Het programma Nederlands aan Indiana University floreerde onder haar leiding. In 2015, toen het 50 jaar bestond, heeft Esther een formidabel jubileumsfeest georganiseerd.
Ook in de bredere internationale neerlandistiek en in organisaties zoals de Nederlandse Taalunie, de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek en de American Association for Netherlandic Studies was Esther een zeer gewaardeerde collega. Zo heeft ze niet alleen op haar eigen campus, maar ook in Indonesië en Zuid-Afrika cursussen didactiek gegeven voor docenten Nederlands en Afrikaans. Als voorzitter van de AANS heeft ze in 2018 een fantastische International Conference of Netherlandic Studies in Bloomington georganiseerd. Als lid van de Raad van Advies Veldonderzoek Internationale Neerlandistiek heeft zij meegewerkt aan het onderzoek naar de staat van het Nederlands in de wereld, waaruit in 2017 een publicatie voortkwam.
Natuurlijk hebben we op de dag dat we Esther herdachten ook veel gelachen. Dat zou ze gewild hebben. Ze was iemand die rustig en doelgericht te werk ging en zich niet zo snel om dingen drukmaakte. Ze was een rots in de branding van ons woelige en onzekere vak. Dat ze er niet meer is, daaraan zullen we nog heel lang moeten wennen. Lieve Esther, we missen je.
Jenneke Oosterhoff
Namens de collega's uit de VS en Canada