Over taal 2016-4

Leraren mogen géén tussentaal gebruiken

‘In Vlaanderen blijkt het voor leraren verleidelijk af te wijken van de standaardtaalnorm. De tussentaal wordt steeds salonfähiger als onderwijstaal. Dat is een problematische ontwikkeling.

Ik breng meteen twee nuances aan. Ik kan mij voorstellen dat een leraar in bepaalde uitzonderlijke contexten afwijkt van de standaardtaal, bijvoorbeeld om een humoristisch effect te bereiken. Ik heb zelf wel eens een vraag van een student beantwoord met: ‘Da’k het niet weet’. Juist die stijlbreuk werkt op de lachspieren, waarmee de docent denktijd koopt.

Een tweede punt is dat ik er niet voor pleit tussentalige docenten af te branden. Fouten maken is menselijk en zoals we begrip tonen voor vluchtelingen met taalproblemen, kunnen we ook begrip opbrengen voor tussentalige docenten. Zij zijn vluchtelingen in de eigen taal en moeten opgevangen worden. Maar daarmee voldoet hun taal nog niet aan de norm.’

Dat schrijft Albert Oosterhof in het nieuwste nummer van Over taal. Die bijdrage staat ook integraal op www.overtaal.be.

Verder in het nieuwe nummer van Over taal (jrg. 55, 2016, nr. 4):

● Interview: Frieda Steurs: ‘Taalkundigen moeten technologie omarmen’ (door Bruno Comer)

Professor Steurs komt nu dus aan het hoofd van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), dat een centrale positie zal innemen in het Nederlandse taalgebied op het vlak van het wetenschappelijk omgaan met taalmateriaal. Zo staat het in voor de redactie van lexica, woordenboeken en grammatica’s, allemaal bouwstenen voor de studie van het Nederlands. Frieda Steurs wordt door haar werkgever, de KU Leuven, gedetacheerd om haar taak binnen het instituut te vervullen. ‘Mijn belangrijkste rol zal erin bestaan om prioriteiten te stellen’.

‘Het zou zonde zijn om de economische kansen die de taalkunde biedt, ongebruikt te laten.’

● Dossier: De Jespersen Cycli. Een speciale manier om nieuwe negatie-elementen te maken (door Frens Vossen)

‘De cycli behelzen het vernieuwen van het negatie-element. Karakteristiek voor Jespersen Cycli is dat er naast het oorspronkelijke negatie-element een tweede element gebruikt gaat worden, en vooral dat er een stadium in de cyclus is, waarin beide negatie-elementen tegelijk verplicht aanwezig zijn.’

● Taalwerk: ‘Hollands’ in Brazilië: een sociolinguïstisch onderzoek (door Elizana Schaffel-Bremenkamp en Kathy Rys)

‘We kunnen besluiten dat het verdwijnen van het Zeeuws-Vlaams een gradueel proces is geweest. De eerste generaties verwachtten nog hulp van hun land van origine, maar toen die hoop en hun herinneringen langzamerhand begonnen te verdwijnen, nam hun verlangen om geaccepteerd te worden door de lokale gemeenschap toe. Als gevolg daarvan begonnen zij andere talen te spreken en ging het Zeeuws-Vlaams steeds meer verloren. Vandaag is het een bijna uitgestorven taal in Brazilië. Daarom is het van het grootste belang om het Zeeuws-Vlaams dat nog gesproken wordt door de enkele nakomelingen, voor het nageslacht vast te leggen en op te tekenen.’

● en verder de vaste rubrieken Broodje taal, Taalwerk, Dossier, Taalkronkels, Te boek, Column en Errata?