Mijn dag als docent Nederlands in Sint Maarten begint en eindigt bij de Sint Maarten Justice Academy, waar ik een of meerdere ochtendgroepen heb (de fulltime studenten) en een avondgroep (studenten die al twee jaar voor meer blauw op straat zorgen, en achteraf de kans krijgen om hun Nederlands op niveau te brengen). De laatste twee jaar heb ik geen ochtendgroep gehad, ik was dus even vergeten hoe echte politie- (of douane- of immigratie-) rekruten zijn. De avondstudenten zijn ook echte rekruten natuurlijk, maar ze zijn wat praktischer in hun doen en laten, omdat ze al gewoon werken.
Ik stap dus voor de 1ste les van het jaar het lokaal binnen, en ik word ontvangen door een luidkeels: “ORDE !” Direct daarna staan alle 19 mannen en vrouwen van hun plaatsen op en blijven staan, hoofd opgeheven en armen strak langs het lichaam, totdat ik, 1.65 m lang en nog geen 60 kilo zwaar, door dat woud van donkerblauwe rekrutenuniformen, mijn zetel heb gevonden. Maar die zetel staat er niet! Dus ik kijk om me heen om een stoel ergens vandaan te halen, maar dat mag ik niet doen! Dat om me heen kijken wel, maar zelf een stoel pakken: Oei! Vanuit achterin de klas (waarschijnlijk door degene die “Orde!” riep) wordt eentje die vooraan staat gecommandeerd om een stoel voor ‘’Madam Teacher” te pakken. Die vraagt mij om toestemming, nog steeds strak in de houding, en nauwelijks zijn lippen bewegend: “Am I allowed, madam Teacher?” Verbouwereerd knik ik van ja. Dan schiet hij (echt als een pijl uit een boog) úit de houding, en ik word geïnstalleerd in een stoel die twee maal zo groot is als ikzelf. Ik zijg neer. Wat een ordelijk begin van de dag.
Tijdens onze kennismaking vertel ik ze dat ik “Madam Teacher”wel een beetje teveel van het goede vind, dus beloven ze, zullen ze me alleen maar “Teacher” noemen. Ik ga akkoord. Heb ik keus? Voorstellen om mij gewoon Renate te noemen doe ik niet meer. Ik kom zelf uit Suriname, en toen ik daar na 9 jaar Amsterdam, aan mijn volwassen studenten op de lerarenopleiding voorstelde om mij Renate te noemen, werd ik op het matje geroepen door de leiding. Dat was veel te Hollands, en bovendien waren ze bang dat de studenten geen respect voor me zouden hebben.
De les verloopt prima. De groep zal beginnen met module 0, een module die ik ontworpen heb om in de talige chaos in Sint Maarten de studenten op een aanvaardbaar beginniveau te brengen. Even checken of ze nog weten wat een persoonsvorm is en zo. Niet echt, zo blijkt, maar goed, daar is deze module voor. En ik ontdek dat één van de negentien GEEN WOORD Nederlands spreekt of verstaat. Die komt uit Sint Kitts of een van de andere Engelse eilanden in de buurt. Goed, die gaat dus apart met de talen-dvd ‘Rosetta Stone’ van start. Maar verder verloopt alles naar wens. Totdat ik opnieuw de schrik van mijn leven krijg wanneer ik zeg dat de les afgelopen is. “ORDE !” buldert de klassenoudste, zo weet ik nu, weer. En weer rijst de hele klas op en staat zonder ook maar met de ogen te knipperen te wachten totdat ik al mijn paperassen bij elkaar heb gescharreld om opnieuw door het blauwe justitiële woud te reizen, en ik gelukkig de deur wel direct vind.
Ik heb nog aan de politieleiding gevraagd of dat ORDE !gedoe voor gewone stervelingen als ik afgeschaft kon worden, maar dat was geloof ik gelijk aan vloeken. Ik zal dat niet meer doen.
Renate Sluisdom (Sint Maarten)
Docent Nederlands en ontwikkelaar lesmateriaal aan de Sint Maarten Justice Academy in Sint Maarten, Caribisch Nederland