Verwarwoordenboek Vervolg (19)
Door Jan Renkema
In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.
Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.
moeder / mama
Er is geen verschil in betekenis, wel vaak in gevoelswaarde.
moeder vrouw in relatie tot haar kind(eren)
Hoe moe moeder ook was, ze moest toch haar kind nog voeden.
mama moeder, meer informeel
Ik ken een gezin met drie kinderen en drie verschillende koosnamen voor mama: mam, mams en mamsie.
Er lijkt wel een ander onderscheid in opkomst, namelijk tussen de biologische moeder en mama als adoptie-, pleeg- of stiefmoeder. Maar dit onderscheid blijft beperkt tot ‘familietaal’ en is niet algemeen.
De spelling van mama is het bewijs dat zelfs kernregels in de spelling niet altijd van toepassing zijn. Wij weten niet meer hoe we het geleerd hebben, het schrijven van enkele en dubbele medeklinkers, zoals het onderscheid tussen het meervoud van pad (kikker) en pad (weg): padden en paden. Als de klinker kort blijft, krijgen we een dubbele medeklinker. Daarom is het de lamme lama. Maar mama met één -m- is even goed. Het is gewoon een verdubbeling van de klank die alle baby’s waar ook ter wereld maken wanneer ze de lippen sluiten en daarna opendoen en de lucht door neus en mond laten wegstromen. (Bij papa gaat de neus ook nog dicht; die klank komt dan ook meestal later.)
En na de behandeling van dit woordpaar is verdere informatie over vader/papa overbodig. Hoewel, wat te denken van een zin als Sommige papa’s hebben moeite om vader te worden? Als moeder eerder het aspect ‘biologisch’ heeft en mama het aspect ‘verzorgend’, zou je het hier andersom verwachten: Sommige vaders hebben moeite om papa te worden. Kijk, dat is nu zo intrigerend aan taalgebruik. Zou zo’n simpele omdraaiing een aanwijzing kunnen zijn dat de verzorgende rol van de verwekker van het kind in kwestie vaak niet zo duidelijk is? Die p-klank komt toch vaak ook later dan de m-klank?
Bron: neerlandistiek.nl