Koningsdag, koorts en klikhit; drie van de 1.148 woorden die begin april zijn toegevoegd aan het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW). Het ANW is een digitaal woordenboek van het eigentijdse Nederlands, gratis toegankelijk voor iedereen. Op het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) vullen lexicografen het woordenboek doorlopend aan met nieuwe, actuele en doodgewone Nederlandse woorden.
Het woord Koningsdag is niet nieuw. Het staat al in de woordenboeken onder vermelding van de Belgische feestdag op 15 november, ter ere van de koning van België. Met ingang van 2013 heeft het woord een aanvullende betekenis gekregen: de nieuwe Nederlandse feestdag op 27 april, waarop Willem-Alexander zijn verjaardag viert. Klikhit is daarentegen wel een nieuw woord, in vaktaal ‘neologisme’ genoemd. Het woord verwijst naar een internetfilmpje dat zeer vaak aangeklikt wordt. Het INL in Leiden beschrijft dit soort nieuwe woorden en betekenissen in het ANW.
Duizenden doodgewone woorden
Het doel van het ANW is niet alleen het vastleggen van nieuwe Nederlandse woorden. De woorden in het woordenboek zijn een afspiegeling van het hedendaagse taalgebruik in Nederland en Vlaanderen. De zogenoemde ‘kernwoordenschat’ is daarom een belangrijk onderdeel van het project. Heel gewone woorden zoals koorts, regenworm en andijvie staan dus ook in het ANW. Nog lang niet alle woorden van het Nederlands zijn al beschreven, maar op dit moment bevat het woordenboek informatie over ongeveer 77.000 woorden.
Gezocht: abdicatie
Bijzonder aan het ANW is dat er niet alleen op de woorden zelf gezocht kan worden, maar ook op de betekenis van een woord. U wilt bijvoorbeeld weten wat het chique woord ook alweer was voor de troonsafstand door onze koningin. In het ANW zoekt u dan op de betekenis ‘troonsafstand’, en u vindt het woord abdicatie. Verder bevat het ANW ook afbeeldingen, video’s en geluiden. Dit maakt het woordenboek niet alleen geschikt voor vakmensen. Het ANW is er voor iedereen die geïnteresseerd is in de Nederlandse taal en woordenschat.
Over het INL, Schatkamer van de Nederlandse taal
Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) is de plek voor iedereen die op zoek is naar informatie over woorden en hun betekenis, spelling en gebruik door de eeuwen heen. Het INL verzamelt, beschrijft en bestudeert de Nederlandse taal en woordenschat in de ruimste zin van het woord. Zo publiceert dit wetenschappelijke instituut elke week een artikel over een actueel neologisme.