De Letterenfonds Vertaalprijzen gaan dit jaar naar Paul Beers en naar Jelica Novaković. Novaković vertegenwoordigt op vele manieren de Nederlandse literatuur in Servië; Paul Beers vertaalde grote oeuvres zoals dat van Witold Gombrowicz, Ingeborg Bachmann en Robert Menasse. De prijzen worden op vrijdag 12 december a.s. in Amsterdam uitgereikt. Aan beide bekroningen is een bedrag van 10.000 euro verbonden.
De Letterenfonds Vertaalprijs wordt uitgereikt aan literair vertalers die zich zowel onderscheiden door de hoge kwaliteit van hun vertaaloeuvre als door hun inzet als ambassadeur voor een bepaald taalgebied, genre of het literair vertalen in het algemeen. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een literair vertaler in het Nederlands en eens in de twee jaar aan een literair vertaler uit het Nederlands.
Jelica Novaković-Lopušina staat al meer dan twee decennia pal voor de Nederlandse taal en literatuur in Servië. Na haar middelbare-schoolopleiding aan gymnasia in Den Haag en een studie Germanistiek in Belgrado en Berlijn, gaf ze in 1991 de aanzet tot het Servische jaarboek voor Nederlandstalige literatuur en cultuurErazmo. Ze stelde vele bloemlezingen samen van Nederlandstalige literatuur in het Servisch en schreef voor Servischtaligen een lexicon van de Nederlandse en Vlaamse literatuur, een Nederlandse grammatica en een basiswoordenboek. Naast haar wetenschappelijke carrière – ze is sinds de jaren 90 verbonden aan de Filologische faculteit van Belgrado; als oprichter van het eerste Lectoraat Nederlands in het toenmalige Joegoslavië, hoofddocent Nederlands en later als hoogleraar – is Novaković een veelzijdig vertaler van Nederlandstalige literatuur, met titels van onder anderen Hugo Claus, Adriaan van Dis, Willem Elsschot, Rodaan al Galidi, Jacob Israël de Haan, W.F. Hermans, Oek de Jong, Gerrit Kouwenaar, Nescio, Cees Nooteboom, Robert Vuijsje en Jan Wolkers. Bijzondere vermelding verdient Gelukkig is wie bijtijds waanzinnig wordt, de gebundelde versie van het dagboek dat Novaković in de Vlaamse krant De Standaard bijhield ten tijde van de NAVO-bombardementen op Belgrado in 1999.
Paul Beers is als vertaler uit het Duits en Frans een echte oeuvre-vertaler: hij verbindt zich aan zijn auteurs, met wie hij als het even kan ook een persoonlijke band opbouwt. Zo heeft hij in opeenvolgende decennia het oeuvre van de Poolse schrijver Witold Gombrowicz (1904-1969) en van de Oostenrijkers Ingeborg Bachmann (1926-1973) en Robert Menasse (1954) voor het Nederlandse taalgebied ontsloten; ook vertaalde hij ego-documenten van Thomas, Golo en Erika Mann. Als co-redacteur was hij betrokken bij de hervertaling van het verzameld werk van Nietzsche en de publicatie van het complete werk van Sigmund Freud. De laatste tien jaar vertaalt hij regelmatig opera-libretto’s, bijvoorbeeld van Richard Wagner, Richard Strauss, Franz Schreker en de in september door de Nationale Opera opgevoerde Gurre-Lieder. Typerend is, tot slot, zijn permanente strijdbaarheid voor de beroepsgroep. Uit het juryrapport “vanaf de jaren zeventig heeft Beers met grote regelmaat de publiciteit gezocht om aandacht te vragen voor de ondergewaardeerde positie van de vertaler, zowel in immateriële als in materiële zin.” In dit opzicht heeft vertalend Nederland zeer veel aan deze collega te danken.
De jury van de Letterenfonds Vertaalprijs voor een literair vertaler in het Nederlands bestond uit Annelies van Hees (Scandinavist, literair vertaler Deens; voorzitter), Peter de Voogd (anglist en lid van de Raad van advies van het Letterenfonds) en Mark Wildschut (literair vertaler Duits, m.n. van filosofisch werk; winnaar van de Vertaalprijs 2012). De jury voor de Letterenfonds Vertaalprijs voor een literair vertaler uit het Nederlands bestond uit de afdeling buitenland van het Nederlands Letterenfonds.
De Letterenfonds Vertaalprijs werd eerder onder meer toegekend aan Martin de Haan (Frans-Nederlands), David Colmer (Nederlands-Engels) en Mark Leenhouts (Chinees-Nederlands).