In Zweden wordt er naar gelijkwaardigheid van de seksen. Dit strekt zich uit tot een debat over het gebruik van persoonlijke voornaamwoorden.
Het Zweeds kent net als het Nederlands een mannelijke en een vrouwelijke vorm voor de derde persoon enkelvoud, namelijk ”han” (hij) en ”hon” (zij). In de jaren '60 is het voorstel gedaan het tweeslachtige ”hen” in te voeren.
De discussie hierover laait met tussenpozen op, en is begin dit jaar weer in alle hevigheid losgebarsten na de publicatie van een kinderboek dat geschreven is met dit geslachtsneutrale persoonlijk voornaamwoord.
Het interessante aan de discussie is dat het niet zozeer gaat over gelijkheid tussen de geslachten, maar volgens mij gaat over de acceptatie van iemands seksuele (on)geaardheid.
Er wordt nauwelijks over het boek zelf geschreven, en dat is jammer want het boek heeft zoveel meer te bieden op taalkundig gebied. De schrijver speelt met woorden en heeft het over mapa's, pama's, halfkwartsneefjes en grootmaders.
Het doel was een boek te schrijven over een kind, en niet over een jongentje of een meisje. De schrijver zegt zelf: „Het was bevrijdend op deze manier te schrijven. Als je een kinderboek schrijft, schrijf je altijd over een meisje of een jongentje. Ik heb daar altijd al tegen willen vechten, maar in dat geval worden meisjes stoer en moedig.”
Mijn interesse in dit boek heeft een hele andere achtergrond. Ik vertaal en mijn droom is Zweedse kinderboeken te vertalen en te laten uitgeven in het Nederlandse taalgebied. Dit boek is een grote uitdaging waar ik graag mijn tanden in zet.
Voor het geval mij gevraagd wordt deze uitdaging aan te nemen, ben ik al aan het nadenken over een Nederlandse tegenhanger van ”hen”. Voorlopig heb ik besloten voor het woord nij te gebruiken.
Monique Zwanenburg Widingsjö (Sollentuna)