Een slimme meid kiest geen Nederlands?

Door Marc van Oostendorp

Als je in Nijmegen een intellectueel tegenkomt, komt het gesprek natuurlijk al snel op correctiewerk. “Gewoon allemaal een 7 geven,” zei mijn gespreksgenoot. “En als er iemand moeilijk doet, maak je er een 8 van.”

Een jongen naast hem op het bankje hoorde het duidelijk geamuseerd aan. “Daar zit er één,” zei ik.

“Nee hoor,” zei de jongen. “Ik ga volgend jaar pas studeren. Wiskunde,” voegde hij er besmuikt aan toe, want hij had gehoord wat mijn vak was. “Nederlands was mijn slechtste vak. Ik houd meer van wat logica.”

Lastig

Daar was er weer een. Ik kwam al de hele week verhalen tegen van briljante studenten die met geweldige cijferlijsten. Allemaal hadden ze hetzelfde verhaal: de ene 9 haalden ze na de andere 10. Alleen bij Nederlands ging het niet zo lekker.

Ward van der Schoot uit Breda, bijvoorbeeld, haalde voor 6 vakken een 10 en voor drie een 9. En één 8. Hij ging ook herkansen, maar kennelijk geloofde hij niet dat hij een kans had voor Nederlands nog op te halen; hij doet alleen natuurkunde (waarvoor hij een 9 had) over.

Heleen Mulder uit Amsterdam, haalde vijf 10en en vier 9s. Zij slaagde er wel in voor Nederlands ook een 9 te halen, maar zegt in een interviewtje met Het Parool: “Nederlands vond ik lastig, daarvoor had ik ook mijn laagste cijfer, een 7,8”. Ze haalde dat dus alleen op doordat ze voor het schoolexamen wel een 10 had.

Simpele aanwijzing

Eerder dit jaar was er een Bossche scholier, Joost van der Loo, die een profielwerkstuk had geschreven voor natuurkunde dat zo ingewikkeld was dat zijn leraren er met hun pet niet bij kon en Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft erbij moest worden gehaald. En ja hoor, ook hij:

In Engels en Nederlands ben ik niet goed, geef mij maar logische en abstracte vakken.

Let wel, het gaat hier stuk voor stuk om leerlingen die over de hele linie goede punten halen. Let wel, er staat voor zover bekend niet iemand tegenover die juist ontzettend goed is in Nederlands en niet in andere vakken. Laat staan dat er iemand is die voor alle vakken een 10 heeft, maar voor wiskunde slechts een 8.

Het is een simpele aanwijzing dat er iets mis is met het examen Nederlands. Slimme leerlingen hebben het idee dat ze er niet goed in zijn. Als ze beleefd zijn en tegen de krant praten, of tegen twee heren op een bankje, dan zeggen ze dat ze ‘liever iets logisch en abstracts’ doen. Geen idee dat taal óók een object is dat je kunt bestuderen, bijvoorbeeld op een logische en abstracte manier.

Bron: neerlandistiek.nl