de lage landen mei 2024 verschenen

Het thema van dit meinummer van de lage landen is ‘Van wie is de Noordzee?’. Van iedereen, stelt de lage landen vast in haar nieuwe nummer.

Talloze partijen claimen er een deel van: vissers, transportfirma’s, energiebedrijven, cruiserederijen... Tegelijk is de Noordzee van niemand: wie leidt al die bedrijvigheid in goede banen? Dat is een taak van de overheid, maar zij stelt nog te weinig paal en perk aan overbevissing en vervuiling. En wie luistert naar de noden van de zee zelf? 

Een greep uit de artikelen:

Complex waterballet

Met zijn 575.000 vierkante kilometer wateroppervlakte is de Noordzee het grootste natuurgebied van Europa. Tegelijk omvat ze met het Nauw van Calais, de smalle straat tussen Engeland en Frankrijk, de drukst bevaren zeeroute ter wereld. Wie dirigeert dat complexe waterballet van economie en ecologie? ‘We spelen een gevaarlijk spel’, tekent journalist Lieven Desmet op.

Oceaanoptimisme

Over ecologie gesproken: overbevissing, vervuiling, verzuring, klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit teisteren de Noordzee. Toch zijn experts Jan Mees en Eline van Onselen optimistisch. Hersteloplossingen liggen voor het grijpen, zeggen ze aan adjunct-hoofdredacteur Tomas Vanheste. De simpelste? ‘Grote delen van de oceaan met rust laten.’

Moordzee

De Noordzee zelf laat het land niet met rust. Vaak heeft ze de kustgebieden overspoeld, met grote schade en vele slachtoffers. Cultuurhistorica Lotte Jensen neemt je mee naar de Kerstvloed van 1717, de Stormvloedvan 1825 en de storm van Scheveningen in 1894. Wat blijkt? Een ramp van vroeger helpt nu een regio op de toeristische kaart te zetten.

Aangespoelde verhalen

Voor strandjutters is er niets beter dan een goede storm. Achteraf spoelen talloze voorwerpen aan, en elk object vertelt ons iets over de staat van de Noordzee én de samenleving. Hoofdredacteur Hendrik Tratsaert trok op met strandjutters Aäron Fabrice de Kisangani en Maarten Brugge, en verzamelde verhalen in de vloedlijn.

Wolharige mammoet

Ook op de bodem van de Noordzee liggen de verhalen voor het oprapen. Je vindt er scheeps- en vliegtuigwrakken, munitiestorten, wolharige mammoeten én sporen van verloren werelden met namen als Testerep en Doggerland, toen je nog te voet de oversteek naar Engeland kon wagen. Onderzoekers Sven Van Haelst, Tine Missiaen en Steven Dauwe van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) delen hun kennis over het terra incognita onder water.

Zelfzorg-aan-zee

Het VLIZ heeft onlangs wetenschappelijk bewezen wat velen aanvoelen: uitwaaien op het strand is gezond, want zeelucht versterkt de weerstand tegen ziektes. Sofie Vandamme van het Oostendse schrijfhuis De Letterie speurt naar zulke zelfzorg-aan-zee in de literatuur. Kuren met Noordzee-water waren vroeger vooral voor vrouwen met kuren. Vandaag blijkt baden in zout water de vrouwelijke onstuimigheid niet te temperen, maar juist te vieren, leest ze onder meer bij Christophe Vekeman en Caro Van Thuyne.

Verder in dit nummer
In dit nummer zijn nog tal van interessante artikelen te vinden, o.a. hoe België en Nederland vechten tegen de cocaïnekaai en Anne Frank als kwetsbaar universeel symbool. Ook vind je er columns en twintig recensies van de belangrijkste boeken door toprecensenten.

Alle artikelen zijn ook te lezen op de website van de lage landen.