Op donderdag 5 oktober, tijdens de Week van het Nederlands, trapt de IVN een nieuwe editie van Voortvarend Nederlands Virtueel af. Deze reeks, die gefinancierd wordt door de Taalunie, bestaat uit zes voor iedereen toegankelijke webinars over actuele ontwikkelingen in de neerlandistiek. We starten met het onlinedebat ‘Een neerlandistiek die niet alleen “Nederlands” is: hoe breng je dat in de praktijk?’, in samenwerking met de lage landen. Te gast zijn o.a. Geert Buelens, Jolanda Vanderwal Taylor en Sita Patadien.
Neerlandistiek zonder centrum
“We moeten in de neerlandistiek zo snel mogelijk af van het gebruik van het woord ‘Nederlands’”, schrijft professor Moderne Nederlandse Letterkunde Geert Buelens in zijn artikel ‘Pleidooi voor een neerlandistiek zonder centrum’, gepubliceerd in het Vlaams-Nederlandse tijdschrift de lage landen.
Het Nederlands is namelijk veel meer dan alleen de taal van de natiestaat Nederland. De positie en geschiedenis van deze taal verschillen sterk naargelang de plek waar ze wordt gesproken: een vanzelfsprekende landstaal in Nederland, een grotendeels bevochten cultuurtaal in Vlaanderen en een door de kolonisator opgelegde taal in Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Daardoor heeft de literatuur in al die gebieden ook een apart karakter. De Vlaamse literatuur ontwikkelde zich in een dialoog met zowel de Franstalige als de Nederlandse. In dekoloniserende naties heeft literatuur vaak emanciperende functies die ze elders niet heeft.
Het onderwerp van onderzoek en onderwijs in de neerlandistiek moet dus breder en diverser, volgens Buelens, en we moeten andere woorden gebruiken om het over onze taal en literatuur te hebben. Een mooi pleidooi, maar hoe breng je dat in de praktijk? En wat betekent dit voor al die neerlandistiek-vakgroepen buiten het taalgebied die vanuit meer dan 40 verschillende landen hun eigen perspectief op het onderwerp ontwikkeld hebben? En hoe kunnen media en uitgeverijen van Nederlandstalige literatuur zich hiertoe verhouden, die ook hun eigen rol spelen in het geheel? We onderzoeken het in een onlinedebat in samenwerking met de lage landen.
Bevestigde sprekers: Geert Buelens (Universiteit Utrecht), Jolanda Vanderwal Taylor (University of Wisconsin-Madison), Katrijn Van Hauwermeiren (De Bezige Bij)
Moderator: Wim Vandenbussche (Vrije Universiteit Brussel; bestuursvoorzitter IVN)
Datum en tijd: donderdag 5 oktober 2023, 15:00 – 16:30 uur (CEST)
Aanmelden
Je kunt je aanmelden voor de eerste webinar via: https://forms.office.com/e/06XRPhhEim
Volgende webinars
Na deze aftrap volgen nog vijf webinars verspreid over oktober, november en december. De links om je aan te melden volgen. Zet de volgende data alvast in je agenda:
27 oktober - Jong Neerlandistiek aan het woord
Iedereen kent wel het elektronische tijdschrift Neerlandistiek (neerlandistiek.nl). Sinds januari 2022 kent Neerlandistiek ook een onafhankelijke studentenredactie die verantwoordelijk is voor het katern Jong Neerlandistiek. De redactie bestaat uit studenten aan universiteiten uit Nederland, Vlaanderen en daarbuiten. In dit webinar hoor je meer over hun werkzaamheden en hoe zij zich als jonge redactie inzetten voor meer zichtbaarheid van de neerlandistiek binnen en buiten het taalgebied. Meer informatie over programma en sprekers volgt.
Datum en tijd: vrijdag 27 oktober, 11:00 – 11:00 uur (CEST)
7 november - Aan de slag met diversiteit in het NVT-onderwijs: focus op lesboeken
Hoe om te gaan met diversiteit in het onderwijs Nederlands als Vreemde Taal (NVT)? Dit vraagstuk houdt velen bezig, inclusief taal- en cultuurwetenschappers. In deze webinar deelt Dietha Koster onder moderatie van Christine Sas recente inzichten uit wetenschappelijk onderzoek naar diversiteit in NVT-lesboeken.
Lesboeken vormen nog steeds belangrijke lesmiddelen in het NVT-onderwijs, en moeten volgens onderwijsbeleid diversiteit tonen om bijvoorbeeld bij te dragen aan het vormen van interculturele competenties. Koster en Sas bespreken inzichten uit interviews met NVT-lesboekenauteurs, en tonen in hoeverre en hoe vrouwen en mannen van kleur versus witte personen in frequent gebruikte NVT-lesboeken worden weergegeven. Vervolgens trekken ze hier lessen uit. Ze bediscussiëren hoe NVT-docenten diversiteit in NVT-lessen kunnen inbrengen, ondanks gebrek aan diversiteit in lesmaterialen, of juist voortbouwend op gegeven diversiteit in NVT-lesboeken.
Deze webinar sluit mooi aan op het themanummer rond hetzelfde onderwerp van het tijdschrift Internationale neerlandistiek, dat in september zal verschijnen.
Spreker: Dietha Koster (Universiteit Münster)
Moderator: Christine Sas (University College London)
Datum en tijd: dinsdag 7 november, 15:00 – 16:00 uur (CEST)
10 november – Berichten uit de literaire periferie
Deze zomer kwam een groep onderzoekers vanuit de hele wereld samen in Stockholm voor een symposium over diversiteit in de transnationale circulatie van Nederlandstalige literatuur. Organisatoren Sara Van Meerbergen, Annika Johansson, Malgorzata Dowlaszewicz en deelnemers Alexa Stoicescu en Orsolya Réthelyi nemen ons mee in de eerste bevindingen van dit symposium. Meer informatie over het programma volgt.
Sprekers: Sara Van Meerbergen (Stockholm University), Alexa Stoicescu (University of Bucharest), Orsolya Réthelyi (Eötvös Loránd University, Budapest), Malgorzata Dowlaszewicz (University of Wrocław)
Moderator: Annika Johansson (Stockholm University)
Datum en tijd: vrijdag 10 november, 15:00 – 16:00 uur (CEST)
7 december - Een animal turn in de Nederlandse letterkunde?
Dit najaar verschijnt in de IVN-reeks Lage Landen Studies een bewerkte versie van het proefschrift van Barbara Fraipont. Hierin beziet zij het werk van Charlotte Mutsaers in tekst en beeld door de lens van de zogenaamde animal studies. In deze webinar bespreekt Fraipont of en in hoeverre deze discipline, en in breder opzicht de cultural studies, invloed heeft op de onderzoekspraktijk in de neerlandistiek.
Spreker: Barbara Fraipont (Université Saint-Louis - Bruxelles)
Moderator: Barbara Kalla (University of Wroclaw; hoofdredacteur Lage Landen Studies)
Datum: donderdag 7 december, 15:00 – 16:00 uur (CEST)
12 december - Het spanningsveld tussen vrijgevochten literatuur en censuur.
Receptie van Nederlandstalige literatuur in Oost-Centraal-Europa tussen 1945 en 1990
Wilken Engelbrecht zal ons een inkijkje geven in dit lopende grootschalige internationale onderzoekproject, waarvoor neerlandici uit Tsjechië, Roemenië, Bulgarije, Slowakije, Servië, Slovenië en Polen de krachten bundelen.
Spreker: Wilken Engelbrecht (Palacký-Universiteit Olomouc)
Moderator: wordt nog bekend gemaakt
Datum: dinsdag 12 december, 15:00 – 16:00 uur (CEST)
Praktisch
Alle webinars zijn gratis te volgen voor iedereen die belangstelling heeft. Je ontvangt de link naar de livestream van een webinar door je aan te melden voor het betreffende evenement. Per mail ontvang je bij de meeste webinars ook leesmateriaal waarmee je je kunt voorbereiden en enkele (discussie)vragen. Gebruik hiervan is uiteraard optioneel. Het kan een mooie manier zijn voor docenten om hun studenten zich vooraf te laten verdiepen in het onderwerp.
De webinars worden uitgezonden via een livestream op YouTube. Je kunt vragen stellen of reageren via de chatfunctie. Je bent als kijker niet zelf te zien of horen. Je hoeft niets te downloaden of installeren.
Over Voortvarend Nederlands Virtueel
Voortvarend Nederlands! Virtueel is de digitale colloquiumreeks van de IVN. Elke sessie staat op zichzelf. Van elke sessie wordt materiaal bewaard op de website en/of het YouTube-kanaal van de IVN. Waar toepasselijk wordt materiaal gedeeld via MijnNederlands (Taalunie). Het digitale congres in augustus 2022 was een pilot van een terugkerend digitaal deel van het Colloquium Neerlandicum. Activiteiten in het kader van Voortvarend Nederlands Virtueel! vonden voor het eerst plaats in 2021.
Naar aanleiding van deze pilot startte de digitale reeks Voortvarend Nederlands! in 2022 als zelfstandig project. In 2023 zal verdere uitvoering gegeven worden aan het projectplan Voortvarend Nederlands! Het project Voortvarend Nederlands Virtueel! wordt gefinancierd door de Taalunie.
%20(1).jpg)